در این برنامه آقای محمد حیاتی از مسولین سازمان مجاهدین خلق ایران به شکل گیری و تولد سازمان مجاهدین میپردازد.
راهی که آمدیم ۳
حکومت ملی مصدق و علل شکست آن
خلاصه مطالب این قسمت:
مروری بر حوادث جنگ جهانی دوم
در قسمت سوم از تاریخچهٔ سازمان مجاهدین خلق ایران
«راهی که آمدیم»، در ابتدا مروری بر قسمت دوم خواهیم داشت. جریان حوادث از جنگ جهانی
دوم و تأثیرات آن بر ایران تا تشکیل جبهه ملی به رهبری دکتر محمد مصدق و سپس ملی
شدن صنعت نفت، وقایعی بود که در قسمت دوم بررسی شد.
نخست وزیری دکتر محمد مصدق
در اردیبهشت ۱۳۳۰ دکتر محمد مصدق به
سمت نخست وزیری رسیده و دولت خود را تشکیل داد. او تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲یعنی حدود ۲۷ ماه در این منصب باقی ماند. این ۲۷ ماه را میتوان تنها حکومت ملی ایران در ۱۰۰ سال گذشته دانست. اما دکتر محمد مصدق از هر سو تحت فشار بود.
دولت انگلستان از مصدق ضربهٔ سختی خورده بود و بساط
سودجویی او در ایران برچیده شده بود. به این ترتیب انواع توطئهها از خارج علیه دکتر
محمد مصدق شکل میگرفت.
توطئهها علیه دکتر مصدق
در داخل کشور نیز وابستگان دربار و همچنین آخوندها که اساساً به انگلستان و
حاکمیت فئودالیزم وابسته بودند، مستمراً علیه او توطئه میکردند. دولت انگلستان
علیه دکتر محمد مصدق به دادگاه لاهه شکایت کرد، اما دفاع تاریخی دکتر مصدق در
دادگاه لاهه باعث شد این دادگاه به نفع ایران حکم دهد و به این ترتیب ملی شدن صنعت
نفت بار دیگر مهر شد. اما فشارها همچنان بر مصدق ادامه داشت. سرانجام در ۲۶ تیرماه ۱۳۳۱ دکتر محمد
مصدق ازسمت خود استعفا داد. محمد رضا شاه بسرعت استعفای او را پذیرفت و قوام
السطنه را بجای او منصوب کرد. با اینهمه قیام مردم ایران در ۳۰ تیرماه ۱۳۳۱ در حمایت
از رهبر ملیشان، یعنی دکتر مصدق، مجدداً شاه را وادار کرد قوام السلطنه را برکنار
و مصدق را با شروطی که تعیین کرده بود به سمت نخست وزیر انتخاب کند.
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
توطئهها همچنان علیه دکتر محمد مصدق از هر سو شکل میگرفت. او تنها بوده و
هیچ سازمان یا حزبی برای پیشبرد اهداف خود نداشت. در نهم اسفند ۱۳۳۱ کودتایی علیه او شکل گرفت اما با هوشیاری خنثی شد. کودتای دوم
اما در ۲۸
مرداد ۱۳۳۲ با همکاری آیت الله کاشانی و هدایت
سرلشکر زاهدی منجر به سقوط دکتر محمد مصدق شد. بس از سقوط دکتر مصدق، محمد رضا شاه
پهلوی اینبار پرقدرتتر از گذشته بساط استبدادی دهشتناک را بر ایران حکمفرما کرد.
مروری بر تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران با محمد حیاتی(۱۸)
***
مطالعه سایر قسمتهای این مطلب: