🔴«استبداد استعماری» عامل اصلی عقب‌ماندگی ایران(۲)
🔷استبداد سلطنتی و عقب‌ماندگی ایران به‌رغم عصر روشنگری
در شماره قبل گفتیم می‌خواهیم ببینیم که سلطنت چطوری با دیکتاتوری و سرکوب، سرمایه‌داری ملی رو به حاشیه رانده و راه پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را در ایران بست و ایران را به سمت وابستگی پیش برد.
از قرن یازدهم میلادی رشد بازرگانی و پیشه‌وری به تدریج باعث پیدایش شهرها در اروپا شد. گسترش شهرنشینی پایه‌های مناسبات فئودالی را در سراسر اروپا به لرزه در آورد.
جنبش‌های دهقانی یکی پس از دیگری سراسر اروپا را در نوردید. در فاصله بین قرن چهارده و پانزده، تکامل ابزار تولید و رشد پیشه‌وری و بازرگانی، شتاب گرفته و دو طبقه بورژوا (سرمایه‌دار) و کارگر در شهرها بوجود آمد.
سقوط قسطنطنیه مرکز امپراطوری رم شرقی در سال ۱۴۵۳ میلادی، توسط سلطان محمد فاتح رهبر ترکان عثمانی، میخ تابوت نظام فئودالی در اروپا بود. با سقوط مناسبات فئودالی و سلطه کلیسا بر اروپا، نسیم عصر روشنگری در اروپا وزیدن گرفت. از نیمه دوم قرن هفدهم ۱۶۷۵ تا پایان قرن هجدهم را عصر روشنگری می‌نامند. در این دوران فیلسوف‌های بزرگی همچون دیدرو، ولتر، روسو، مونتسکیو و کانت، جنبش و انقلاب عظیمی در زمینه علم و فلسفه در اروپا ایجاد کردند. این موج نو اندیشی در نهایت باعث از میان رفتن کامل جهان‌بینی قرون وسطایی شد.
اهداف اصلی متفکران عصر روشنگری، آزادی، پیشرفت، مدارا، و پایان دادن به سوءاستفاده کلیسا و پادشاهان از دین و حکومت بود. اختراع ماشین بخار در انگلستان سال ۱۷۶۰ چهره آینده جهان را تغییر داد و به انقلاب صنعتی معروف شد. این انقلاب سرآغاز انقلاب‌هایی شد که تا سال ۱۸۴۰ همه کشورهای اروپایی را در بر گرفت. در سال ۱۷۸۹ انقلاب کبیر فرانسه منشاء سلسله‌یی از انقلاب‌های بورژوایی در اروپا شد. به این ترتیب حاکمیت طبقه بورژوا (سرمایه‌دار) هرچه بیشتر گسترش یافت.
اما نسیم این نوآوری‌ها و تغییرات اگرچه در همان سال‌ها به ایران هم رسید، اما در ایران مسیر متفاوتی طی کرد و به نتیجه نرسید. مسیری که منجر به عقب ماندگی تاریخی ایران شد.
علت چه بود؟
ادامه دارد...
منبع: کانال تلگرامی تاریخ و سیاست
نظرات
ارسال یک نظر