۱۳دی۱۴۰۰
آتش در انبار کاه نظام
در گزارش فصلی مرکز آمار ایران آمده است: در شهریور امسال نرخ تورم ۴۵.۸درصد بوده است. هم‌چنین نرخ بیکاری جمعیت ١٥ساله و بیشتر ۹.۶درصد برآورد شده که نسبت به فصل بهار، ۰.۸واحد افزایش داشته است. یادمان نرفته است که مرکز پژوهش‌های مجلس در پاییز ۳۹۹ اعلام کرده بود نرخ واقعی بیکاران به ۲۴درصد می‌رسد. چند روز پیش هم وزیر کار آخوند رئیسی در مجلس گفته بود که ۲.۵ میلیون «بیکار مطلق» داریم. علاوه بر این هم ۱۴میلیون نفر «شغل شایسته» ندارند!
در گزارش مرکز آمار هم‌چنین آمده است: جمع کل نقدینگی کشور به ۴۰۶۷هزار میلیارد تومان رسیده است که نسبت به پایان سال١٣٩٩، ۱۷درصد رشد داشته است. متوسط نرخ دلار در بازار آزاد هم برابر ٢٥٨٣١تومان بوده است که نسبت به فصل قبل ۰.۱ درصد افزایش داشته است. گرچه در بازار آزاد عملاً در حدود ۲۹هزار و ۳۰۰تومان است؛ و این یعنی افزایش ۱۲.۱درصدی قیمت.
جالب آن که آخوند رئیسی در تلویزیون رژیم آخوندی مدعی شده بود جلوی رشد نقدینگی را گرفته است و از بانک مرکزی پولی قرض نگرفته است و چاپخانه چاپ پول، کار چندانی نمی‌کند! اما بلافاصله همتی رئیس پیشین بانک مرکزی پاسخ داد که نه خیر! تا همین آبان ماه چاپ ۸۰هزار میلیارد تومان پول برای تأمین مالی دولت از سوی بانک مرکزی صورت گرفته است. گرچه به‌تازگی شیوه استقراض از بانک مرکزی به شیوه بهره‌برداری از منابع سیستم بانکی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و منابع ارزی بلوکه شده تغییر مسیر داده است، اما در نهایت باز هم سر از چاپخانه بانک مرکزی درمی‌آورد.
«تحلیل‌گران اقتصادی معتقدند که به‌دلیل کسری بودجه دولت طی این مدت هم‌چنان با انتشار پول، سعی در تأمین کسری ریالی خود دارد. موضوعی که به افزایش نقدینگی و به‌تبع آن تورم شده است» (ایندیپندنت۱۱دی۱۴۰۰).
تورم در ایران می‌تازد
آمارهای تکان‌دهنده و اوضاع بحرانی اقتصاد هم‌چنان ادامه دارد. از روزی که آخوند رئیسی به رئیس‌جمهوری از سوی خامنه‌ای منصوب شد، سکه طلای منقوش به خمینی ملعون یک میلیون و ۶۵۳هزار تومان، هر گرم طلای ۱۸عیار ۱۹۹هزار و ۴۰۰تومان، دلار ۳هزار و ۵۷۱تومان و بورس ۶هزار و ۹۷۳ واحد رشد داشته است. آن‌هم در شرایطی که وعده داده شده بود که تورم نصف شود و پس از مدت کوتاهی حتی تک رقمی‌شود! اما مرکز آمار می‌گوید نرخ تورم مهرماه ۴۳.۴ درصد است. افزایش قیمت دلار، سکه و اجناس ضروری برای خورد و خوراک مردم محروم ایران آن‌قدر بالا رفته است که عموم کارشناسان از پایان ماه عسل آخوند رئیسی و آغاز دوران قهر و کشمکش صحبت می‌کنند.
انبارکاه اقتصاد و جرقه تورم
بنابراین روزی نیست که کارشناسان اقتصادی که مجوز دسترسی به رسانه‌های حکومتی دارند با آمار و ارقام و تمثیل و استعاره به خرابی اوضاع اقتصادی و سرطان پیشرفته در حوزه تولید و توزیع کالا و خدمات ضروری برای ادامه حیات ملت نپردازند. اینان بارها گفته‌اند که اقتصاد مانند قوه قضاییه و نهادهای سرکوبگر رژیم آخوندی نیست که با دستور دادن و حکم صادر کردن، اداره شود.
وحید شقاقی اقتصاددان حکومتی هشدار می‌دهد: «واقعیت این است که با اقتصاد دستوری، پلیسی و نظارتی نمی‌توان جلوی تورم و افزایش قیمتها را گرفت. ریشه مشکلات اقتصادی بیشتر خود را در ناترازیهای مالی نشان می‌دهد. این نا ترازی مثل کاه‌هایی هستند که به انبار افزوده می‌شوند. انتظارات تورمی نیز مثل جرقه آتش است که به این انبار کاه زده می‌شود و ممکن است شعله‌ور شود. تا فروکش کردن انتظارات تورمی متأسفانه باید گفت انبار هنوز هم پر از کاه است و یک جرقه می‌تواند موجب آتش شود» (ستاره صبح۱۲دی۱۴۰۰).
وی برای خلاصی از این وضعیت نگران‌کننده به توافق در مذاکرات برجام چشم دوخته است تا شاید از این ستون فرجی حاصل شود.
راه‌حل مشکلات اقتصادی ایران، اقتصادی نیست
کم نیستند اقتصاددانانی که به بحرانهای نظام ولایت فقیه از چشم‌اندازهای کلان تر و چند بعدی می‌نگرند. اینان بر این باورند که چالشهای اقتصادی چنان عمیق و گسترده گردیده است که اصلاحات ولو ساختاری هم جواب نمی‌دهد و کفایت نمی‌کند چرا که این سرطان به بخشهای دیگر شامل نهادهای سیاسی و اجتماعی و حکومتی سرایت کرده است و تا یک دگرگونی و «انقلاب نهادی» صورت نگیرد راه به جایی برده نخواهد شد. بیش از چهار دهه از تسلط ارتجاع مذهبی و فاشیزم دینی می‌گذرد و انواع برنامه‌های پوچ و عوام‌فریبانه اجرا شده است اما خروجی و حاصل آن جز فقر و فلاکت، بیکاری و رشد صفر درصدی در طول یک دهه و نابودی محیط‌زیست و ضربات سهمگین به حیات آبرومندانه و کرامت بشری نبوده است. به‌ویژه آن که شرایط پس از پاندمی کرونا چنان ساختارها و بنیانهای محکم کشورهای باثبات را تکان داده است که مجبورند دست به اصلاحات و تغییرات شگرفی بزنند حال آن که خامنه‌ای و آخوندها و پاسداران نگهبانشان در رویای صدور بمب و موشک و گروه‌های نیابتی برای حفظ قدرت فرسایش یابنده خود می‌باشند.
صمدی، یک استاد اقتصاد دانشگاه می‌گوید: «اخیرا، گزارشی با عنوان نقشه راه دولت سیزدهم برای رونق تولید و کاهش تورم تهیه و منتشر شده است. این نقشه راه بیشتر آمال و آرزوی سیاستمداران است و به هیچ عنوان نه تورمی کنترل خواهد شد و نه تولید، رونقی پیدا خواهد کرد... مشکلات اقتصادی ایران به راه‌حلی فراتر از راه‌حلهای اقتصادی نیاز دارد. راه‌کارهای صرفاً اقتصادی دولت سیزدهم، بدون فراهم کردن زمینه‌های لازم برای اثر بخشی آنها و بدون بهبود کیفیت حکمرانی دولت و در یک‌کلام بدون انجام اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی و حاکمیت (به‌معنای سه قوه) و در یک عبارت“ انقلاب نهادی ”تنها اتلاف منابع و تشدید مشکلات اقتصادی را به همراه خواهد داشت» (اقتصاد پویا۱۲دی۱۴۰۰).
رژیم آخوندی؛ نه می‌خواهد و نه می‌تواند
همگان با پوست و گوشت خود، رکود، تورم، بیکاری، آسیبهای اجتماعی، بی‌خانمانی، افزایش نقدینگی و افزایش افسار گسیخته قیمتها که بلای جان میلیون‌ها تن از هموطنان شده است را احساس می‌کنند. یارانه‌های پوشالی و صدقه پروری هم دردی از کسی دوا نکرده است که هیچ موجب صدها عارضه و چالشهای درهم تنیده هم شده است. کار و تولید هم به افسانه‌ها پیوسته است. آیا خامنه‌ای و آخوند رئیسی از عمق مشکلات بی‌خبرند؟ هرگز
کشور ایران دارای مهمترین منابع زیر زمینی و ثروتهای رو زمینی و هزاران مغز متفکر و سرمایه‌های انسانی است و دیگر ملتها با کمترین این‌ها توانسته‌اند به مدارهای بالای توسعه و پیشرفت و رفاه برسند. پس می‌توانستیم به شرایط زیست مطلوب انسانی نایل شویم. اما با یک رژیم مرتجع، ضد پیشرفت و ترقی و هلاک کننده حرث و نسل هیچ روزنه‌ای از اصلاح و بهبودی به‌چشم نمی‌خورد.
این همان واقعیتی است که مردم ایران با پوست و گوشتشان حس کرده‌اند. آنها می‌دانند که خامنه‌ای و پاسداران سرکوبگرش آسایش و خوشبختی مردم ایران را نمی‌خواهند چون نه می‌توانند و نه می‌خواهند دست از سرکوب و تروریسم و اتمی و موشکی بردارند. بنابراین راه‌کار اساسی و بنیادین را قبل از هر چیز در ریشه‌کنی درخت خبیثه‌ای می‌بینند که عامل همه این بلایاست.
