درس‌آموزی از تاریخ، در آستانه سالگرد یک تجربه تاریخی - ۲۶خرداد۱۲۸۴، سالگرد شکست انقلاب ۱۹۰۵ روسیه

۱۵خرداد۱۴۰۰

انقلاب روسیه

راستی هیچ فکر کردید که مردم کشورهای دیگه چطوری تونستن توی کشورشون انقلاب کنن؟

چطوری از شکست‌هاشون درس و تجربه گرفتند!

و چطوری برای انقلاب، و لحظه انقلاب زیرساخت‌های لازمو درست کردن!

برای دونستن پاسخ این سؤال نیاز نیست راه خیلی دوری بریم، همین کنار دست خودمون توی روسیه یه تجربه خیلی خوب و موفق وجود داره

روز ۲۶خرداد سال۱۲۸۴ خورشیدی انقلاب روسیه که بعدها به انقلاب ۱۹۰۵ معروف شد شکست خورد و دفتر چندماهه اون بسته شد.

خیلی‌ها اون شکستو پایان کار انقلاب و دگرگونی در اون کشور تلقی کردند.

ولی متقابلا خیلی‌های دیگه هم اون شکستو به تجربه‌ای برای یک انقلاب پیروزمند بعدی تبدیل کردند.

مردم روسیه از شکستشون در انقلاب ۱۹۰۵ این تجربه رو گرفتند که:

اولا با دیکتاتوری تزار دیگه مبارزه مسالمت‌آمیز کارآیی نداره و باید به‌فکر یک انقلاب قهرآمیز بود.

ثانیا این‌که مردم بنشینن و چشم امید بدوزن به این‌که سرانجام یه روزی نیروهای مسلح بیان به کمک مردم، یه امید غیرواقعیه، چون سرباز‌ها فقط وقتی وارد کمک به مردم میشن که ببینن تعادل‌قوا در حال تغییره و کار دیکتاتوری داره یک‌سره میشه!

ثالثا با اون شکست مردم مطمئن شدند که بدون پرداخت هزینه انقلاب، هیچ تغییری به‌وجود نمیاد، یعنی برای یک انقلاب پیروزمند باید هزینه داد.

رابعا مردم یاد گرفتن که برای غلبه بر نیروهای سرکوبگر و مسلح تزار، اونها هم باید یه نیروی مشابه داشته باشن که بتونه با سلاح از خودش دفاع کنه. به‌همین علت رفتن دنبال درست کردن تیم‌های دو سه نفره با قابلیت تحرک بالا تا بتونن نیروی سرکوبگر تزارو شکست بدن

همین تجربیات باعث شد که در دور بعدی انقلاب در سال۱۹۱۷، مردم روسیه بتونن با استفاده از بحران انقلابی و یک فرصت طلایی، و به کار بستن همین تجربیات پیروز بشن.

*******

درس هایی از قیام مسکو، منتخبی از بخش دو – تاکتیک سوسیال دموکراسی در انقلاب دموکراتیک:

کتاب «مسکو در دسامبر سال ۱۹۰۵» (مسکو ۱۹۰۱) فوق العاده به موقع از چاپ خارج شد. فراگرفتن تجربه قیام دسامبر؛ وظیفه حیاتی حزب کارگر است. متأسفانه این کتاب به مثابه کوزه عسلی است به اضافه یک قاشق قطران، مدارکش با وجود ناقص بودن بسیار جالب توجه است ولی نتیجه گیری هایش بی‌ اندازه بی سروته و بی‌ اندازه مبتذل است. درباره این نتیجه گیری‌‌ها ما در جای خود به خصوص صحبت خواهیم کرد (رجوع شود به جلد یازدهم کلیات، چاپ چهارم روسی، ص ۱۶۳-۱۶۶ ه. ت) و اکنون به موضوع سیاسی روز یعنی به درس‌های قوام مسکو می‌پردازیم.

شکل عمده جنبش دسامبر در مسکو اعتصاب مسالمت آمیز و تظاهرات بود. اکثریت عظیم توده کارگر فقط در این شکل‌های مبارزه شرکت فعال داشت ولی همانا جنبش دسامبر مسکو به رأی العین نشان داد که دوران اعتصاب همگانی، به مثابه شکل مستقل و عمده مبارزه، سپری شده است و جنبش با نیرویی خود به خود و مقاومت ناپذیر این دایره محدود را می‌کشند و شکل عالی‌ترین مبارزه یعنی قیام را به وجود می‌آورد.

تمام احزاب انقلابی و تمام اتحادیه‌های مسکو وقتی اعلام اعتصاب کردند، از ناگزیر بودن تبدیل این اعتصاب به قیام آگاهی داشته و حتی آن را احساس می‌کردند. در ۶ دسامبر از طرف شورای نمایندگان کارگران مقرر شد برای تبدیل اعتصاب به قیام مسلحانه مجاهدت به عمل آید. ولی در واقع، هیچ یک از سازمانها برای این کار حاضر نبودند و حتی شورای موتلفه گروه‌های مجاهد(۲ – شورای مؤتلفه گروههای مجاهد از نمایندگان مجاهدین حزبی کمیته مسکو ح. کس. د. ر. و نمایندگان گروه سوسیال دموکرات‌های مسکو و کمیته مسکو حزب اس ارها و گروه‌های مجاهد تحت عنوان «ولنا یا رایوننایا»، «او نیورسیتسکایا، «تیپو گرافسکایا» و «قفقاز سکایا، تشکیل می‌شد.) (در ۹ دسامبر!) از قیام مثل یک موضوع مربوط به آینده دور صحبت می‌کرد و بالنتیجه مبارزه کوچهای بدون رهبری آنها و بدون این که آنها در شرکت داشته باشند جریان داشت، سازمان‌‌ها از رشد و توسعه دامنه جنبش عقب ماندند.

اعتصاب تدریجا به قیام بدل می‌شد و علت آن هم مقدم بر همه فشار شرایط عینی بود که بعد از اکتبر به وجود آمده بود. حکومت را دیگر نمی شد با یک اعتصاب همگانی غافلگیر کرد زیرا این حکومت دیگر نمی شد با یک اعتصاب همگانی غافلگیر کرد زیرا این حکومت دیگر یک نیروی ضد انقلاب آماده برای عملیات جنگی تشکیل داده بود.

هم سیر عمومی انقلاب روس پس از اکتبر و هم توالی منظم حوادث در مسکو در روزهای دسامبر، تأیید شگرفی بود بر صحت یکی از احکام عمیق مارکس حاکی از این که: انقلاب، ضمن پیشروی خود، یک ضد انقلاب به هم فشرده و محکمی به وجود می‌آورد یعنی دشمن را مجبور می‌کند به وسایل تدافعی بیش از پیش شدیدی متوسل شود و بدین طریق وسایل بیش از پیش نیرومندی برای حمله تهیه می‌نماید.

هفتم و هشتم دسامبر: اعتصاب مسالمت آمیز و تظاهرات مسالمت آمیز توده ها، عصر هشتم: محاصرۀ اکواریوم، روز نهم: ضرب و شتم جمعیت به وسیله واحدهای سوار در میدان استراستنایا، عصر نهم: تاراج خانه فیدلر، روحیه بالا می‌رود. جمعیت غیر متشکل در کوچه‌‌ها به طور کاملا خود به خودی، و با عدم اطمینان به ساختن اولین سنگرها. می‌پردازد.

روز دهم دسامبر: آغاز شلیک توپخانه بر ضد سنگرها و جماعت در خیابانها حالا دیگر سنگرها با اطمینان و کاملا به طور جمعی ساخته می‌شود نه به طور منفرد. تمام اهالی در خیابان‌‌ها هستند: شبکه‌ای از سنگرها کلیه مراکز عمده شهر را می‌پوشاند. طی چند روز، پیکار پارتیزانی سختی بین گروههای مجاهدین و واحدهای نظامی در می‌گیرد. سنگرها کلیه مراکز عمده شهر را می‌پوشاند، طی چند روز، پیکار پارتیزانی سختی بین گروه‌های مجاهدین و واحدهای نظامی در می‌گیرد و این پیکار واحدهای نظامی را فرسوده نموده و در باسف (دوباسف: استاندار استان مسکو بود که در دسامبر سال ۱۹۰۵ قیام مسلحانه کارگران مسکو را | سرکوب نمود)  را برای دریافت نیروی تقویتی به التماس وا می‌دارد. فقط در حدود ۱۵ دسامبر بود که تفوق نیروهای دولتی بعد کامل رسید و روز هفدهم سربازان هنگ سمنفسکی، خیابان پر سنیا آخرین تکیه گاه قیام کنندگان را درهم شکستند.

اعتصاب و تظاهرات به ساختمان سنگرهای منفرد، به ساختمان جمعی سنگرهاو پیکار کوچه‌ای با نیروهای دولتی مبدل شد. بدین طریق مبارزه تودهای پرولتاریا، بدون این که سازمان‌‌ها بر آن رهبری داشته باشند، از اعتصاب به قیام بدل گردید.

این یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های انقلاب روس است که در دسامبر سال ۱۹۰۵ به دست آمد، این موفقیت نیز مانند جمیع موفقیت‌های پیشین به بهای قربانی‌های عظیمی تمام شد. جنبش از اعتصاب سیاسی همگانی به مدارج عالی تری ارتقاء یافت. این جنبش ارتجاع را وادار کرد که مقاومت خود را به آخرین حد برساند و بدین وسیله لحظه‌ای را که انقلاب نیز در به کار بردن وسایل تعرضی به آخرین حد خواهد رسید، بی‌ اندازه نزدیک نمود.

ارتجاع از، حدود شلیک به سمت سنگرها، منازل و جمعیت توی خیابان‌‌ها نمی تواند پا فراتر نهد. ولی انقلاب می‌تواند از گروه مجاهدین مسکو فراتر رود و بسیار و بسیار هم فراتر رود؛ خواه در سطح و خواه در عمق. و انقلاب از دسامبر به بعد خیلی فراتر رفته است. دامنه بحران انقلابی اکنون بینهایت وسعت یافته است، حال باید دم شمشیر را تیز‌تر کرد.

پرولتاریا قبل از رهبران خود به تغییری که در شرایط عینی مبارزه پیدا شد و پرداختن از اعتصاب به قیام را ایجاب می‌کرد، پی برد، مثل همیشه عمل بر نظریه سبقت داشت.

بلافاصله پس از پی بردن به این موضوع دیگر اعتصاب مسالمت آمیز و تظاهرات، کارگرانی را که می‌پرسیدند: بعد چه؟ و خواهان عملیات مجدانه تری بودند، اقناع نمی کرد. دستور ساختن سنگر به بخش‌‌ها با تأخیر خیلی زیاد و وقتی رسید که در مرکز به ساختن سنگرها پرداخته بودند. کارگران به صورت گروه‌های انبوهی دست به کار شدند. ولی این هم آنها را قانع نکرد و می‌پرسیدند: بعد چه؟ و خواهان عملیات مجدانه بودند.

ما رهبران پرولتاریای سوسیال دموکرات در دسامبر به آن سرداری شبیه بودیم که در استقرار هنگ‌های خود به قدری ناشیگری به خرج داده بود که قسمت اعظم واحدهای او نتوانستند فعالانه در نبرد شرکت جویند. توده‌های کارگر جویای رهنمودی درباره عملیات مجدانه توده‌ای بودند ولی این رهنمود را نمی یافتند.

بنابراین چیزی کوته بینانه‌تر از نظریه پلخانف نیست که تمام اپورتونیست‌‌ها به آن چسبیدند و بر طبق آن نمی بایست به اعتصاب قبل از موقع پرداخت و «نمی بایست دست به اسلحه برد».

 بر عکس از این هم قطعی‌تر و جدی‌تر و با قصد تعرضی بیشتری می‌بایستی دست به اسلحه برد، لازم بود به توده‌‌ها فهمانده شود که تنها اعصاب مسالمت آمیز غیر ممکن است و لزوم یک مبارزه مسلحانه بی باکانه و بی رحمانه را به آنها توضیح داد. و بالآخره حالا ما باید آشکار و با صدای رسا به عدم کفایت اعتصاب‌های سیاسی اعتراف کنیم، باید قیام مسلحانه را در میان وسیع‌ترین توده‌‌ها تبلیغ نماییم و ضمنا این مسأله را با هیچ گونه «مراحل مقدماتی» پردہ پوشی نکنیم و هیچ لفافه‌ای روی آن نکشیم. هرگاه لزوم یک جنگ فداکارانه، یک جنگ خونین و نابود کنند، را که وظیفه مستقیم عملیات آینده است، از توده‌‌ها مستور داریم هم خود را فریب داده‌ایم و هم توده‌های خلق را

این بود  نخستین درس حوادث دسامبر، درس دیگر مربوط است به چگونگی قیام، طرز هدایت آن و شرایط گرویدن ارتش به سمت مردم، در مورد این مسأله در جناح راست حزب ما نظریه بینهایت یک جانبه‌ای حکمفرما است. می‌گویند مبارزه بر ضد ارتش فعلی غیر ممکن است و باید ارتش انقلابی شود. بدیهی است، اگر انقلاب توده‌ای نشود و خود ارتش را نیز در بر نگیرد در این صورت سخنی هم از مبارزه جدی نمی تواند در میان باشد. بدیهی است، فعالیت در بین واحدهای ارتش امری است ضروری. ولی موضوع گرویدن به سمت ما را نمی توان به منزله یک عمل ساده و منفردی ساده و منفردی تصور نمود که از یک طرف نتیجه اقناع و از طرف دیگر نتیجه فهم و آگاهی باشد.

 قیام مسکو عامیانه بودن و فاقد حیات بودن این نظریه را به طور بارزی نشان می‌دهد. هنگامی که مبارزه انقلابی حدت می‌یابد. دو دلی و تردید ارتش که در هر جنبش واقعه تودهای امری ناگزیر است عملا به یک مبارزه واقعی برای جلب ارتش منجر می‌گردد. قیام مسکو دست از جان شسته‌ترین و هارترین مبارزه میان ارتجاع و انقلاب را برای جلب ارتش به ما نشان می‌دهد. دوباسوف خودش اظهار داشت که از نیروی ۱۵ هزار نفری مسکو فقط ۵ هزار نفر قابل اعتمادند. دولت به وسایل کاملا گوناگون و مأیوسانهای دو دلها را نگاه داری می‌کرد: آنها را متقاعد می‌ساختند، از آنها تملق می‌گفتند، با دادن ساعت و پول و غیره تطمیعشان می‌کردند، به آنها عرق می‌نوشاندند، فریبشان می‌دادند، می‌ترساندند، در سربازخانه را به روی آنها می‌بستند، خلع سلاحشان می‌کردند، و سربازانی را که بیش از همه مورد عدم اعتماد بودند از راه خیانت یا زور از میان دیگران بیرون می‌کشیدند.


و باید شهامت داشت و صریح و آشکار اعتراف کرد که ما در این مورد از دولت عقب ماندیم. ما نتوانستیم از نیروهایی که در اختیار داشتیم برای همین گونه مبارزه فعالانه، شجاعانه، مبتکرانه و تعرض آمیزی که دولت برای جلب ارتش متزلزل بدان دست زد و از پیش برد استفاده نماییم. ما به کار «آمادگی» فکری ارتش مشغول بودیم، و باز هم با ابرام بیشتری آن را ادامه خواهیم داد. ولی ما فضل فروشان ناچیزی خواهیم بود اگر فراموش کنیم که در لحظه قیام مبارزه جسمانی نیز برای جلب ارتش ضروری است.

پرولتاریای مسکو در روزهای دسامبر در قسمت «آمادگی» فکری ارتش درس های. شگرفی به ما داد. مثلا روز هشتم دسامبر یعنی هنگامی که جمعیت در میدان استراستنایا قزاق‌‌ها را محاصره نمود، با آنها مخلوط شد، دست برادری به آنها داد و وادارشان نمود راه بازگشت در پیش گیرند. یا روز دهم در کوی پرسنیا وقتی دو دختر کارگری که میان جمعیت ده هزار نفری پرچم سرخ به دوش می‌کشیدند خود را جلوی قزاق‌‌ها‌ انداخته و فریاد کشیدند: «بکشید! تا زنده‌ایم پرچم را نخواهیم داد»! قزاقها شرم نمودند و چهار نعل مراجعت کردند و فریاد «زنده باد قزاق ها!» از جمعیت برخاست. این نمونه‌های دلاوری و قهرمانی برای همیشه باید در ذهن پرولتاریا نقش بندد.

اما چند مثال از عقب ماندگی ما نسبت به دو باسف. نهم دسامبر در خیابان بالشایا سرپو خوفسکایا سربازان، در حالی که سرود مارسیز می‌خواندند، می‌رفتند که به قیام کنندگان ملحق شوند. کارگران نمایندگانی به سوی آنان می‌فرستند. مالاخف در حالی که سر از پا نمی شناسد، شخصا به جانب آنان می‌تازد. کارگران دیر کردند، مالاخف بر آنها سبقت جست و به موقع رسید و نطق آتشینی ایراد نموده سربازان را دچار تزلزل ساخت. آنها را با واحدهای سوار محاصره کرد و به سربازخانه عودت داد و در را به روی آنان بست. مالاخف به موقع رسید ولی ما دیر کردیم با وجود این که در اثنای دو روز ۱۵۰ هزار نفر به دعوت ما بپاخاسته بودند که می‌توانستند و می‌بایستی یک سازمان نگهبانی در خیابان‌‌ها تشکیل دهند. مالاخف سربازان را با واحدهای سوار محاصره کرد ولی ما مالاخف‌ها را با بمب‌ اندازان خود محاصره نکردیم. ما قادر به انجام این عمل بودیم و می‌بایستی آن را انجام دهیم و مطبوعات سوسیال دموکراتیک (ایسکرای سابق) مدت‌‌ها بود خاطر نشان می‌کردند که نابود کردن بی رحمانه سران کشوری و نظامی در موقع قیام از وظایفی است که ما بر عهده داریم. آن چه در خیابان بالشایا سر پر خوفسکایا به وقوع پیوست ظاهرا به طور عمده هم در مقابل سربازخانه‌های نسویژسکی و کرو تیتسکی، هم وقتی که پرولتاریا برای «منصرف ساختن» گارد یکاترینو سلاو تلاش می‌کرد؛ هم در موقع اعزام نماینده نزد افراد مهندس در آلکساندرف، هم هنگام بازگشت توپخانه‌ای که از پادگان رستف به مسکو اعزام شد، بود و هم در موقع خلع سلاح افراد مهندس در کالمنا و موارد دیگر تکرار شده بود. در لحظه قیام ما در مبارزه برای جلب افراد مردد و دو دل ارتش وظیفه خود را به طور شایسته انجام ندادیم.

صحت یکی دیگر از اصول عمیق مارکس را که اپورتونیست‌‌ها آن را فراموش کرده‌ اند، به طرز نمایانی تأیید کرد. این اصل چنین حاکی است: قیام فن است و قاعده عمده این فن هم عبارت است از تعرضی که باید با از جان گذشتگی جسارت آمیز و عزم راسخ عزم انجام گیرد.

ما این حقیقت را به قدر کافی فرانگرفته بودیم. ما این فن و این قاعده تعرض به هر قیمتی که باشد را نه خودمان به قدر کافی آموخته و نه به توده‌‌ها یاد داده بودیم. ما اکنون باید با تمام انرژی جبران مافات بنماییم.

تنها گروه بندی در مورد شعارهای سیاسی کافی نیست، در مورد قیام مسلحانه نیز گروه بندی لازم است هر کس با آن مخالفت، هر کس که خود را برای آن حاضر نمی کند او را باید بی رحمانه از عداد هواداران انقلاب بیرون کرد، او را باید به نزد مخالفین انقلاب و خائنین با ترسوها‌ انداخت، زیرا نزدیک است آن روزی که سیر جبری حوادث و شرایط مبارزه ما را مجبور کند دوست و دشمن را از روی این علامت تشخیص دهیم.

آن چه که ما باید تبلیغ کنیم عدم فعالیت و انتظار ساده فرا رسیدن لحظه «گرویدن» ارتش به سمت ما نیست؛ خیر. ما باید با طبل و شیپور لزوم تعرض متهورانه و حمله سلاح به دست را که ضمن آن باید زمامداران را نابود ساخت و برای جلب افراد متزلزل ارتش دست به مبارزه‌ای کاملا جدی زد، اعلام داریم.

سومین درس بزرگی که مسکو به ما داد مربوط به تاکتیک و متشکل ساختن قوا برای قیام است.

تاکتیک جنگی وابسته به سطح تکنیک جنگی است. این حقیقت را انگلس جویده و در دهان مارکسیست‌‌ها گذاشته است. تکنیک جنگی حالا دیگر تکنیک نیمه قرن نوزدهم نیست دسته جمعی رفتن جلوی توپخانه و دفاع از سنگرها با طبانچه سفاهت است و کائو تسکی حق داشت وقتی نوشت پس از قیام مسکو دیگر هنگام آن رسیده است که در نتیجه گیری‌های انگلس(١- لنین «مقدمه»، ف. انگلس را در کتاب ک. فارکس موسوم به «مبارزه طبقاتی در فرانسه» در نظر دارد. سوسیال دموکرات‌های آلمان این «مقدمه» را در سال ۱۸۹۵ هنگام انتشار آن تحریف کردند و سپس آن را این طور تعبیر کردند که گویا قیام مسلحانه و مبارزه سنگری در آن نفی می‌شود. متن کامل این «مقدمه» برای اولین بار در اتحاد شوروی از روی دستنویس انگلس منتشر گردید) تجدید نظر شود زیرا قیام مسکو «تاکتیک، سنگری جدیدی» را به وجود آورده است. این تاکتیک جنگ پارتیزانی بود. سازمانی که این تاکتیک آن را ایجاب کرد دستجاتی بودند دارای قابلیت تحرک فوق العاده کوچک:

گروههای ده نفری، سه نفری و حتی دو نفری، در بین ما اغلب می‌توان به سوسیال دموکرات هایی برخورد نمود که وقتی از گروه‌های پنج نفری و سه نفری صحبت به میان می‌آید پوزخند می‌زنند. ولی این پوزخند چیزی نیست جز یک وسیله بیش پا افتاده برای نادیده انگاشتن مسأله جدید تاکتیک و سازمان که مبارزه کوچه‌ای با تاکتیک جنگی فعلی آن را پیش می‌آورد.

آقایان، داستان قیام مسکو را به دقت مطالعه نمایید آن وقت خواهید فهمید که گروه‌های «پنج نفری» چه رابطه‌ای با مسأله «تاکتیک سنگری جدید» دارد.

مسکو این تاکتیک را به وجود آورد ولی آن طور که باید و شاید آن را تکمیل نکرده و دامنه آن را به آن وسعتی که لازمه یک تاکتیک واقعه توده‌ای است نرساند. تعداد گروههای مجاهدین کم بود، شعار حملات متهورانه به توده کارگر نرسیده بود و توده کارگر آن را به کار نبرد. کیفیت دسته‌های پارتیزان فوق العاده یکنواخت بود، اسلحه و طرز عمل آنان ناقص بود، توانایی آنان برای رهبری جماعت کامل نبود؛ ما باید تمام این نقایص را جبران کنیم و با تعلیم گرفتن از تجربه مسکو و پخش آن در بین توده‌‌ها و استعانت از قدرت خلاقه خود توده‌‌ها برای تکمیل روزافزون این تجربه، این نقایص را جبران هم خواهیم نمود. آن جنگ پارتیزانی، آن ترور دسته جمعی، که بعد از دسامبر تقریبا بلاانقطاع در تمام نقاط روسیه جریان دارد، بدون شک کمک خواهد کرد که تاکتیک صحیح مخصوص به لحظه قیام به توده‌‌ها آموخته شود. سوسیال دموکراسی باید این ترور توده‌ای را قبول کند و آن را جزء تاکتیک خود بیاورد، ولی بدیهی است که باید آن را سازمان بدهد و بازرسی کند، تابع مصالح و شرایط جنبش کارگری و مبارزه عمومی انقلابی نماید و امکان سوء تعبیر «او باشانه» این جنگ پارتیزانی را بر طرف و ریشه آن را بی رحمانه قطع کند، همان گونه که اهالی مسکو در روزهای قیام و اهالی لتونی در ایام جمهوری‌های کذایی لتونی با آن طرز شگرف و بی رحمانه از عهده جلوگیری آن بر آمدند.

تاکتیک جنگی در این اواخر بار هم گام‌های جدیدی به جلو بر می‌دارد. جنگ ژاپن نارنجک دستی را وارد عمل نمود. کارخانه اسلحه سازی تفنگ خود کار را وارد بازار نموده است. استعمال هر دوی اینها در انقلاب روس اکنون با موفقیت شروع شده ولی به نسبتی که به هیچ وجه کافی نیست. ما می‌توانیم و باید از تکامل تکنیک استفاده کنیم، طرز تهیه مقدار هنگفت بمب را به دستجات کارگر بیاموزیم، به آنها و به گروه‌های مجاهدین خود کمک کنیم تا مواد منفجره، چاشنی و تفنگ خودکار ذخیره نمایند. هر آینه توده کارگر در قیام شهرها شرکت کند، هر آینه ما به دشمن به طور توده‌ای حمله کنیم، هر آینه با مهارت و عزم راسخ برای جلب ارتش، که پس از مجلس دوما و حوادث سو آبورگ و کرونشتادت(منظور، قیامی است که در ژوئیه سال ۱۹۰۹ در اسویابورگ و کرونشتات به وقوع پیوست) بیش از پیش دچار تزلزل گردیده است، مبارزه نماییم، هر آینه شرکت روستاییان در مبارزه عمومی تأمین گردد؛ در این صورت پیروزی در قیام مسلحانه همگانی آتیه روس از آن ما خواهد بود!

پس، با فراگرفتن درس‌های روزهای کبیر انقلاب روسیه بر توسعه دامنه فعالیت خود بیفزاییم و وظایف خود را شجاعانه‌تر تعیین نماییم. شالوده کار ما براساس حساب صحیح منافع طبقاتی و مقتضیات فعلی تکامل همگانی خلق استوار است. ما اکثرت روزافزون پرولتاریا و دهقانان و ارتش را در پیرامون شعار: سرنگون ساختن حکومت تزاری و دعوت مجلس مؤسسان به وسیله حکومت انقلابی مجتمع می‌کنیم و خواهیم کرد. بالا بردن سطح آگاهی توده کماکان بنیان و مضمون اصلی تمام فعالیت ما خواهد بود ولی در عین حال فراموش نکنیم که لحظاتی نظیر آن چه که فعلا روسیه می‌گذارند وظایف ویژه و خاصی را به این وظیفه عمومی، دایمی و اساسی علاوه می‌نماید. با استناد بیهوده به وظایی که گویا در هر شرایط و زمانی برای ما ثابت و لایتغیرند، از زیر بار این وظایف مخصوص زمان و این وظایفی که مختص به شکل‌های فعلی مبارزه است شانه خالی نکنیم تا به عالم نمایان و کوته نظران مبدل نگردیم.

به خاطر داشته باشیم که روز مبارزه عظیم توده‌ای نزدیک می‌گردد. این روز، روز قیام مسلحانه خواهد بود. این قیام باید حتی الامکان در یک زمان شروع شود. توده‌‌ها باید بدانند که به سوی یک مبارزه مسلحانه، خونین و تا پای جان می‌روند. حس تحقیر نسبت به مرگ باید در بین توده‌‌ها شیوع یابد و پیروزی را تضمین کند. تعرض بر دشمن باید فوق العاده جدی باشد؛ شعار توده‌‌ها باید تعرض باشد نه دفاع؛ نابودی بی رحمانه دشمن وظیفه آنها خواهد گردید؛ سازمان مبارزه شکل قابل تحرک و قابل انعطافی به خود خواهد گرفت؛ عناصر مردد و دو دل ارتش به مبارزه مجدانه کشیده خواهند شد. حزب پرولتاریای آگاه باید وظیفه خود را در این مبارزه سترگ انجام دهد.

در تاریخ ۲۹ اوت سال ۱۹۰۹ در شماره دوم روزنامه «پرولتاری» به چاپ رسید.

اشتراک:
3333

پخش زنده سیمای آزادی

Popular Posts

مسعود رجوی-۲۲بهمن ۱۴۰۱: «اتوبوس مجانی» استبداد و وابستگی با سرنشینان ساواکی، آزادیخواهان و ...

مسعود رجوی: درماندگی بچه شاه از «سلطنت انتخابی» تا «فراسوی» سلطنت و جمهوری

مسعود رجوی: درماندگی بچه شاه از «سلطنت انتخابی» تا «فراسوی» سلطنت و جمهوری

توییتر اختر شبانه

پیام مسعود رجوی در دومین سالگرد انقلاب ضدسلطنتی

برچسب‌ها

۱۰شهریور ۱۲اردیبهشت ۱۳آبان ۱۴اسفند ۱۶آذر ۱۷ژوئن ۱۷شهریور ۱۸تیر۷۸ ۱۹بهمن۴۹ ۱۹بهمن۶۰ ۱۹فروردین۹۰ ۲۶مهر ۳۰تیر ۳۰خرداد ۳۰دی ۳۰فروردین ۳۰مهر ۳ژوئیه ۴خرداد ۵ مهر ۸ مارس آب آبادان آتش بس آتش سوزی آخوند کاشانی آخوندی آذربایجان آرژانتین آری به جمهوری دمکراتیک آزادی آزادی بیان آزادی هدایتگر مردم آزادیخواهان آژانس اتمی آستان قدس آستفیک آسوشیتدپرس آشنایی با شورای ملی مقاومت آشنایی با مجاهدین آفریقا آقازاده ها آگاهی آلبانی آلبرتو نیسمن آلترناتیو آلمان آلودگی هوا آمریکا آموزشی آموزه تاریخی آموزه سیاسی آموزه فلسفی آنالیا آنتورپ آنتونیو گوترز آندرانیک آهنگساز ابراهیم ذاکری ابراهیم مرادی ابواحسن صبا اپورتونیسم اپوزیسیون اتحاد اتحاد ملی اتحادیه اروپا اتمی اتوبوس خوابی اجباری اجتماعی احتکار احزاب سیاسی احمد رئوف بشری دوست احمد رضایی احمد مقدم احمد وحیدی احمدرضا جلالی اخبار اخبار جعلی اختلاس اختناق ادبیات اراذل اربعین ارتجاع ارتش آزادیبخش ارتش آزادیبخش ملی ایران اردشیر زاهدی ارز ارژنگ داوودی ارمنستان اروپا ارومیه اژه ای استاد استان استبداد استبداد دینی استثمار استراتژی استراتژیک استعمار استقلال استقلال آمریکا استکهلم اسدالله اسدی اسفند۹۸ اسکاتلند اسکاندیناوی اسلام اسلام انقلابی اسلامشهر اسماعیل خطیب اسماعیل شریف زاده اسناد اسیر جنگی اشپیگل اشرف اشرف پهلوی اشرف رجوی اشرف هادی اشرف۳ اشغالگر اصغر بدیع زادگان اصغر بدیع‌زادگان اصغر مهدیزاده اصفهان اصلاح طلب اصلاح طلبی اصلاحات اصلاحات ارضی اصلاح‌طلب اصولگرا اطلاعیه اعتراض اعتراض سراسری اعتراضات اعتراضات سراسری اعتصاب اعتیاد اعدام اعدام بنیانگذاران مجاهدین اف ای تی اف افتخار افسانه افشاگری افطار افغانستان اقتصاد اقتصادی اکبر صمدی الکساندر مدوید الله قلی خان المپیک امام جعفر صادق امام حسن عسکری امام حسن مجتبی امام حسین امام رضا امام زمان امام زین العابدین امام سجاد امام صادق امام محمد باقر امام موسی ابن جعفر امام هشتم امام هفتم امجدیه امیرپرویز پویان امیرخیزی امیرکبیر انتخاب انتخابات انتخابات قلابی انتخابات۱۴۰۰ انجمن نجات انجمن نجاست انجیل اندیشه اندیکا اندیمشک انسان انسانیت انفال انفجار امیا انفجار حرم امام رضا انقلاب انقلاب ۵۷ انقلاب اکتبر انقلاب ایدئولوژیک انقلاب دمکراتیک انقلاب سفید انقلاب صنعتی انقلاب ضد سلطنتی انقلاب فرهنگی انقلاب کبیر فرانسه انقلاب مشروطه انقلاب نوین انقلابی انقلابیون انگلستان انگلیس اوباش اوریانا فالاچی اوکراین اومیکرون اوین اهواز ای ایران ایتالیا ایدئولوژی ایذه ایران ایران آزاد۲۰۲۱ ایران آزاد۲۰۲۲ ایران اینترنشنال ایران فردا ایران گیت ایران مرز پرگهر ایرانیان ایلیرمتا اینترنت ایندیپندنت اینستاگرام أزادی بازجو بازرگان بازگشایی مدارس بازنشستگان بازیگر بالکان بانک بحران بحران آب بختیار بدهی برانداز براندازی برجام برف برق برلین برنامه ۱۰ ماده ای بسیج بسیجی بعثت بکتاش آبتین بگو نه بلژیک بلوچستان بمب اتمی بنان بند۲۰۹ بنزین بنی صدر بنیاد برکت بنیاد فرانس لیبرته بنیادگرایی بنیانگذاران سازمان مجاهدین بوچا بودجه بودجه۱۴۰۰ بودجه۱۴۰۱ بورس بویراحمد بهار بهبهان بهداشت بهرام عالیوندی بهرام عین اللهی بهزاد معزی بهشت زهرا بی بی سی بیانیه بیت کوین بیرجند بیروت بیژن جزنی بیژن مفید بیسواد بیکاران بیکاری بیوگرافی پابلو نرودا پارلمان اروپا پاریس پاسارگاد پایداری پدرطالقانی پرچم پرس تی وی پرستاران پرواز بزرگ پروپاگاندا پرویز خزایی پروین اعتصامی پمپئو پناهندگان پوریای ولی پول پهباد پهلوان پهلوان فیلابی پهلوی پیام پیامبر پیروزی پیشتاز پیک پنجم پیک شادی پیک ششم پیمان جبلی تابلو تاریخ تاریخ ایران تاریخ ا یران تاریخ اسلام تاریخ ایران تاریخ بیداری ایرانیان تاریخ جهان تاریخ شفاهی تاریخ فرانسه تاریخ مشروطه تاریخ معاصر تاریخچه مجاهدین تاریخساز تاریخی تاریکی تاسوعا تاکتیک تئاتر و سینما تأسیس سازمان مجاهدین تبریز تبعید تبیین جهان تجارت تجزیه تحریف تحریم تحریم انتخابات تحصیل تحلیل سیاسی تخت جمشید تختی تخریب ترامپ ترانه ترک تحصیل ترور تروریست تروریستی تروریسم تروریسم دولتی تریتا پارسی تشکیلات تشکیلات بیرون زندان تشیع تصنیف تظاهرات تفسیر تکامل تلگرام تلویزیون تمدن ایران تنگستان توحید تورم توسکا تولید توماج صالحی توماس سانکارا تهران تهران بزرگ تیرباران ثروت ثریا ابوالفتحی ثقه‌الاسلام جاسوس جام زهر جامعه جامعه المصطفی جان مترکه جاوید رحمان جایزه نوبل جایگاه انسان جدایی دین از دولت جریان اپورتونیستی چپ‌نما جعبه سیاه جعفر کاظمی جعلیات جمشید پیمان جمعه سیاه جمهوری خواه جمهوری دمکراتیک جنایت جنایت علیه بشریت جنبش برابری جنبش تنباکو جنبش جنگل جنبش دادخواهی جنسیتی جنگ جنگ ایران و عراق جنگ جهانی جنگ خلیج جنگ داخلی جنگ روانی جنگ سیاسی جنگ ضد میهنی جنگ قدرت جنگ کثیف جنگل جنگل تراشی جوانان جهاد کشاورزی جهان چارلی چاپلین چپ نما چپاول چریک فدایی چریکهای فدایی چماقداری چه باید کرد چه گوارا چهارشبنه سوری چهارمحال بختیاری چین حبیب خبیری حبیب خدا حبیب‌الله بدیعی حج حجاب حجت زمانی حزب توده حزب جمهوری حزب رستاخیز حزب‌الله حسن اشرفیان حسن ظریف حسن ظریف ناظریان حسن فیروزآبادی حسن نوروزی حسین امیر عبداللهیان حسین دهلوی حسین طائب حسین فارسی حسین فاطمی حسین گل گلاب حسینیان حشدالشعبی حضرت زینب حضرت علی حضرت فاطمه حضرت محمد حضرت معصومه علیها سلام حضرت مهدی حقوق حقوق بشر حقوق زنان حکایت حکومت حکومت علی حکومت نظامی حماس حمایت حمله خارجی حمید اسدیان حمید لاجوردی حمید مصدق حمید نوری حنیف عزیزی حنیف نژاد حنیف‌نژاد حوزه خائن خاتمی خاش خاطرات خاطرات زندان خاطرات سیاسی خامنه ای خامنه‌ای خانواده خانواده شفایی خاور میانه خاوران خاورمیانه خبرگان خبرگزاری خبرنگار خدا خدیجه خرمشهر خسرو گلسرخی خشک سالی خشونت خصوصی سازی خط فقر خطر خلق خلقت انسان خلیفه خلیل رضایی خمینی خواننده خواهران میرابال خودروسازی خودکشی خودمختاری خوزستان خیانت دادخواهی دادگاه دادگاه مردمی آبان دارو داستان دانش آموز دانشجو دانشگاه دانشگاه تهران دانشمند دانشیان دانیل میتران داوود باقروند داوود رحمانی دبیر کل سازمان ملل دجال دختر آبی درگذشت دروغ دزدی دستمزد دفاع مقدس دفاعیات مجاهدین دکتر حسین گل‌گلاب دلار دلتا دلوار دمکراتیک دمکراسی دمکراسی خیانت شده دوباره می‌سازمت وطن دوران آماده باش دورس دولت دهخدا دهقانان دهه ۶۰ دی دیالکتیک دیپلماسی دیدار صلح دیکتاتور دیکتاتوری دیکتاتوری سلطنتی دیکتاتوری مذهبی دین دین و مذهب دیوید ایمس دیوید کلیگور ذوالقرنین ذوب آهن رادیو مجاهد رانت راه حل سرنگونی راهرو مرگ رای من سرنگونی رئیس جمهور برگزیده رئیسی رباط کریم رپ اعتراضی رجوی رحمان کریمی رزمناو پوتمکین رزمنده رژیم آخوندی رژیم شاه رسانه رسانه حکومتی رستاخیز رستم قاسمی رسول تبریزی رسول خدا رسول مشکین فام رشنگری رشوه رضا پهلوی رضا خان رضا رضایی رضا شاه رضا شمیرانی رفراندوم رفسنجانی رمزارز رمضان رمضان۱۴۰۰ رمضان۱۴۰۱ رنگ روغن روح‌الله حسینیان روح‌الله خالقی روحانی روحانی مترقی روز جهانی روز جهانی حقوق بشر روز جهانی زن روز جهانی صلح روز جهانی کارگر روز جهانی کودک روز جهانی مبارزه با اعدام روز جهانی معلم روز دانشجو روز معلم روزجهانی منع خشونت علیه زنان روزنامه روس تزاری روسیه روشنایی روشنفکر روشنگری رها بحرینی رهایی رهبر مقاومت رهبری ریاست جمهوری ریچارد رابرتس زادی زاگرس زاهدان زاینده رود زباله گردی زبان زری اصفهانی زلزله زمستان زمین زن زنان زندان زندان تهران بزرگ زندان گوهردشت زندانی زندانی سیاسی زندانیان سیاسی زوربا زهرا مریخی زهره صمدی زیارت زینب زینب پاشا زینب کبری زینت میرهاشمی ژئوپلیتیک ژنرال اودیرنو ژنرال دوگل ژنو ژیلبر میتران سارق انقلاب سازمان چریکهای فدایی خلق سازمان خبات کردستان سازمان مجاهدین سازمان مجاهدین خلق ایران سازمان ملل سال تحصیلی سال میلادی سال نو سال۱۴۰۰ سالن مرگ سانسور ساواک سایبری سپ سپاه سپاه پاسداران سپاه قدس ستار بهشتی ستارخان سخنرانی سخنگوی مجاهدین سراوان سرجنگل سرکوب سرنگونی سرود سرویس جهانی سعدی سعید اقبالی سعید بهبهانی سعید سلطانپور سعید شاهسوندی سعید ماسوری سعید محسن سکولار دمکراسی سکولاریسم سلاح سلطنت سلطنت پهلوی سلطنت طلب سنگسار سواد سوئد سوئیس سوخت بر سوختبران سوریه سولماز ابوعلی سولیوان سونگون سهام سهراب سپهری سی ان ان سیاست سیاسی سیامک نادری سیاوش سیفی سیاهکل سیزده بدر سیستان سیل سیمای آزادی سیمین بهبانی سیمین بهبهانی سیمین دانشور سینما شادگان شاعر شام غریبان شاملو شانگهای شاه شاهزاده شاهنشاهی شب قدر شب یلدا شباهنگ شبکه تروریستی شبکه های اجتماعی شجریان شخصیتهای ایرانی شرایط ذهنی شرایط عینی شریف واقفی شستا شعائر شعار نویسی شعر شعر نو شکرالله پاک‌نژاد شکنجه شکنجه گر شکوفه شمال شورای امنیت شورای مرکزی مجاهدین شورای ملی مقاومت شورای ملی مقاومت ایران شورای نگهبان شورش شوروی شوش شهادت شهدا شهر شهر ری شهر کرد شهر مهران شهرداری تهران شهرزاد احسانی ناطق شهرقصه شهرکرد شهلا حریری مطلق شهیدان شیخ شیخ فضل الله نوری شیخ محمد خیابانی شیر و خورشید شیراز شیطان سازی شیلی شیوا ممقانی صادرات صالح کهندل صدام صدای مجاهد صدور انقلاب صدور بحران صدیقه مجاوری صلح صمد بهرنگی صنایع فولاد صنعت صیاد شیرازی صیانت ضربه شهریور ۵۰ ضرغامی طالبان طالقانی طبری طرح صلح طلسم جنگ طنز سیاسی ظریف ظلمت عارف قزوینی عاشورا عباس داوری عباسقلی صالحی عبدالرضا شهلایی عدالت عدالت در اسلام عراق عرفان عزت الله مقبلی عزیز فولادوند عزیمت از فرانسه عشق عفوبین الملل عقیده عکاسی عکس علم علمی علی علی اکبر اکبری علی اکبر دهخدا علی ربیعی علی صارمی علی صالح آبادی علی مطهری علی میهن دوست علی همتیان علیرضا جعفرزاده علیرضا خالوکاکایی عماد رام عملیات عملیات آفتاب عملیات چلچراغ عملیات مروارید عوام فریبانه عیاران عید فطر عید قربان عید مبعث عیسی آزاده عیسی مسیح غارت غارت و چپاول غرب غلامحسین اسماعیلی غلامحسین بنان غلامحسین ساعدی غلامرضا تختی غلامرضا مسعودی فاجعه فارسی فاز سیاسی فاشیسم دینی فاشیسم مذهبی فاصله طبقاتی فاطمه فاطمه امینی فاطمه زهرا فاطمه صادقی فاطمه مصباح فتانه زارعی فدایی خلق فرار شاه فرانسوا میتران فرانسه فرانکفورتر آلگماینه فرخی یزدی فردوست فردوسی فرشید نصر‌اللهی فرعون فرقه فروش اندام فروغ ایران فروغ جاویدان فرونشست زمین فرهنگ فرهنگی فرهنگیان فریدون مشیری فساد فشافویه فضای مجازی فعال محیط زیست فقر فلاکت فلسطین فلسفه فوتبال فولاد فولاد مبارکه فیزیک فیک نیوز فیلترینگ فیلم سینمایی قاتلان ۶۷ قاجار قاچاق قاسم سلیمانی قاسملو قاضی محمد قالیباف قانون اساسی قانون کار قتل عام قتل عام۶۷ قتلهای زنجیره ای قرآن قرارداد ننگین قرارداد۲۵ساله قربانعلی حسین نژاد. قربانیان قربانیان کرونا قرن پانزدهم قرنطینه قزاق قزلحصار قزوین قضاوت قطعی برق قم قوه قضاییه قهرمان قیام قیام ۲۱دی قیام 57 قیام ۸۸ قیام آبان قیام آبان۹۸ قیام بنزین قیام تنگستان قیام خوزستان قیام دی قیام دیماه ۹۶ قیام دیماه ۹۸ قیام روشنگری قیام سراسری قیام سراوان قیام ضد سلطنتی قیام عراق قیام کارگران قیام۱۴۰۱ قیام۳۰تیر قیصر قیمت کابل کابینه دولت کاخ سفید کارخانه کارگر کارگران کارگردان کارنامه کارنامه سبز کاروان بهار کاریکاتور کاظم رجوی کانادا کانون کانون شورشی کانونهای شورشی کتا صوتی کتاب کتاب اجتماعی کتاب امام حسین کتاب تاریخی کتاب سیاسی کتاب صوتی کرامت الله دانشیان کربلا کربلای۴ کرج کردستان کرونا کریسمس کریمپور شیرازی کسری بودجه کشاورزان کشاورزی کشتار کشتی کشور کشیش کشیش دیباج کشیش میکائلیان کلنل پسیان کلیسا کمیسیون اقتصاد کمیسیون کار کنفرانس کنکور کنگره کوثر کوچک خان کودتا کودتانی فرهنگی کودتای ۲۸ مرداد کودتای ۲۸مرداد کودتای سوم اسفند کودکان کودکان کار کوروش بزرگ کوروش کبیر کولبران کولبری کویت کهشکان کهکشان کهکشان۱۴۰۰ کهکشان۱۴۰۱ کهکشان۱۴۰۳ کهکشان۲۰۲۱ کهکیلویه کی‌را رودیک کیفرخواست گاردین گاندی گرانی گردهمایی گرسنگان گرسنگی گروگان گزارش گزارش خبری گزینه سرنگونی گلرخ ایرایی گلزاده غفوری گلستان گلسرخی گور جمعی گوهر مراد گیسو شاکری لاجوردی لاریجانی لاهیجان لباس شخصی لبنان لرستان لغت نامه لمپن لنین لوازم التحریر لوموند لویزان لوییزا همریش لوییزا هومریش لیبرتی لیبی لیست تروریستی لیست شهیدان مادر شایسته مادران آبان مادران خاوران مارکز مافیا ماکرون مالباخته مالیات ماه رمضان ماهشهر مایک پنس مایکل وایت مبارزات مبارزه مبارزه چیست مبارزه مسلحانه مبعث متروپل مثنوی مجازات مجاهد مجاهدین مجاهدین خلق ایران مجتبی اخگر مجروحان قیام مجلس مجمع عمومی ملل متحد مجید اسدی مجید صاحب جمع محاکمه محرم محسن رضایی محسن زادشیر محسن معصومی محمد اسلامی محمد تهرانچی محمد حنیف نژاد محمد حنیف‌نژاد محمد خدابنده‌لویی محمد ری شهری محمد زند محمد سیدی کاشانی محمد صادق محمد ضابطی محمد کاظم محمد کرد زنگنه محمد محدثین محمد مخبر محمد مهدی اسماعیلی محمدباقر شفتی محمدرضا ایرانپور محمدرضا سعادتی محمدرضا قرایی آشتیانی محمدعلی توحیدی محمدعلی حاج آقایی محمود رویایی محمود عسگریزاده محمود مهدوی محیط زیست مدارس مدرس مدرک تقلبی مدیا مذاکره مذهب مذهبی مرتجعین مرتضی حنانه مرجان مرد مردم مرز پرگهر مرضیه مرغ سحر مریلند مریم بختیاری مریم رجوی مریم قدسی مآب مریم گلزاده غفوری مزار شهیدان مزدور مزدوران مژگان پارسایی مژگان کوکبی مسجد سلیمان مسجد فاطمه زهرا مسعود احمدزاده مسعود خدابنده مسعود راتبی مسعود رجوی مسعود صفدری مسعود مقبلی مسکن مسیح مسیحی مشروطه مشهد مصباح یزدی مصداقی مصدق مطالبات قانونی مطبوعات معصومه عضدانلو معلم معلمان مقالات مقالات اجتماعی مقالات اقتصادی مقالات تاریخی مقالات سیاسی مقاومت مقاومت ایران مقاومت سراسری مقبره کوروش مکه ملا نصرالدین ملاقات ملک الشعرا ملی شدن نفت مماشات من اگر برخیزم مناسک حج منافقین منتظری منطقه منوتو منوچهر براتی منوچهر سخایی منوچهر طاهر زاده منوچهر هزارخانی منیره رجوی مواد مخدر موزه قتل عام۶۷ موزیک موسسات خیریه موسسان پنجم موسی خیابانی موسیقی موشک باران موشکی موقعیت انقلابی مولانا مهاجرت مهدی ابریشمچی مهدی دیباج مهدی رضایی مهندسی انتخابات میانجی میتران میتینگ میدان ژاله میدان میلیونی میرزا رضا کرمانی میرزا کوچک خان میرزاده عشقی میکونوس میکیس تئودوراکیس میلاد میلیشیا میلیونی میهن تی وی ناصر دیوان کازرونی ناصر صادق ناصرالدین شاه ناظم حکمت نافرمانی مدنی نامه نایاک ندا حسنی نرگس غفاری نروژ نسرین پارسیان نسل کشی نشریه مجاهد نصرالله زرین پنجه نطنز نظامی نظرسنجی نفت نفتگران نقاشی نقدینگی نمایشگاه نمایشنامه نماینده نورمراد کله جویی الوار نوروز نوروز۱۴۰۰ نوروز۱۴۰۱ نوروز۱۴۰۳ نوروز۹۹ نوری علا نوید افکاری نویسنده نهضت ملی نیروی انتظامی نیروی قدس نیشکر هفت تپه نیکسون نیما یوشیج نیمه شعبان نیویورک تایمز واشنگتن واکسن واکسن برکت واکسن چینی واکسن فایزر واکسیناسیون ورزش ورزشکاران وزارت اطلاعات وزارت خارجه وزرات اطلاعات وطن وفات ولادت ولایت فقیه ولی فقیه ولی‌الله فیض‌مهدوی ویتنام ویروس ویکتور خارا ویلیام هزلیت وین هائیک هوسپیان مهر هاشم خواستار هالیوود هامبورگ هایک هوسپیان مهر هجرت هجرت بزرگ هزارخانی هسته ای هلدینگ همایون کهزادی همبستگی همدان همیاری هنر هنرمند هواپیمای اوکراینی هورالعظیم هیتلر یادواره یارانه یاسرعرفات یروم ستاقیان یزدی یعقوب ترابی یغمایی یک شاخه گل یوسف نوری یونان یونایتد پرس یونسکو FATF

بازدید از وبلاگ

مانور بزرگ جنگی سیمرغ رهایی ارتش آزادیبخش ملی ایران