بودجه ۱۴۰۰؛ اعتراف به بن‌بست و ورشکستگی

۲۲اسفند۹۹

بودجه ۱۴۰۰

پس از ماهها بحث و بررسی، کشمکش و نزاع بر سر بودجه سال۱۴۰۰ بین دولت آخوند روحانی و رقیبان نشسته در کرسیهای مجلس و چند بار رفت و برگشت، بالاخره آشی مملو از بنشن رانت و روغن زد و بند و سبزی دلارهای نفتی، برای تأیید نهایی به روی میز شورای نگهبان رفته است تا چاشنی‌هایش را کم و زیاد کند.

البته تا همین امروز شورای نگهبان بیش از ۶۰ ایراد به مصوبه مجلس گرفته است و «پیش‌بینی می‌شود بالای ۲۰۰ ایراد دیگر گرفته شود». ! (فارس. ۱۸ اسفند۹۹) به‌هرحال هیچکس نمی‌داند عاقبتش چه می‌شود؛ اما نایب‌رئیس کمیسیون برنامه مجلس قول داده است: «تمامی ایرادات شورای نگهبان به لایحه بودجه در صحن علنی قابل اصلاح و رفع است» (بازار. ۲۱اسفند۹۹).

گرچه اخبار دیگری حاکی است که این ایرادات و تصحیحات ممکن است تا آخر امسال ادامه داشته باشد و بودجه سه دوازدهم برای سال آینده به میان بیاید ولی همین خبرها نشان می‌دهد چه بلبشویی رژیم آخوندی را فراگرفته است که کسی نمی‌داند بالاخره چه خواهد شد.

عجالتاً تا همین جا هم آمار و ارقام همین مصوبه مجلس که دیگر نه لایحه دولت آخوند روحانی است و نه دخل و تصرفات کامل مجلس است، چنان موجب انتقاد و تقابل‌های کارگزاران و دست‌اندرکاران حکومتی شده است که معلوم نیست نهایتاً چه خواهد شد؟!

ترس رئیس بانک مرکزی از بودجه ۱۴۰۰

هنوز پای بودجه برای اظهارنظر به شورای نگهبان نرسیده صدای رئیس بانک مرکزی نظام مستاصل ولایت فقیه درآمده است که تکلیفی که به دوش بانک مرکزی گذاشته شده است فوق طاقت است! و باعث تورم بیشتر و رشد نقدینگی افزون‌تر می‌شود.

«رئیس کل بانک مرکزی معتقد است اعداد و ارقام بودجه مصوب و تبصره‌های متعدد آن دربرگیرنده احکامی برای تکلیف به بانک مرکزی و سیستم بانکی است که نتیجه آن می‌تواند انتشار پول پر قدرت و رشد نقدینگی باشد» (اقتصادنیوز. ۱۷اسفند۹۹).

اعتراف جالب همتی البته درباره موضوع مهمتری است و آن این‌که همه دولتهای سر کار آمده در این رژیم، با همه شعارها و مردم فریبی‌ها، دست آخر با پذیرش افزایش تورم و نقدینگی، به خیال خودشان مملکت را اداره کرده‌اند! «فارغ از محاسن و ایراداتی که می‌توان به محتوای بودجه گرفت، یک نکته مشخص شد: همه دولتها و مجالس، به‌رغم انتقاد از رشد نقدینگی و تورم، حتی با پرچم اصلاح ساختاری بودجه، نهایتاًبه بودجه‌ای با توان رشد بالای نقدینگی رضایت می‌دهند» (یادداشت اینستاگرامی. ۱۷اسفند۹۹).

در تأیید این اعتراف رئیس بانک مرکزی یکی از اقتصاددانان حکومتی هم معتقد است: «افزایش ۷۴درصدی حجم بودجه سال آینده، تمام تلاش‌های بانک مرکزی برای کنترل تورم را از بین برد و به تورم سال آینده سیگنال مثبت داد (شهرخبر. ۲۰اسفند۹۹).

یک کارشناس اقتصادی دیگر هم با بیان این‌که بودجه ۱۴۰۰، بانک مرکزی را ناچار به تزریق منابع ریالی برای پیشگیری از رکود اقتصادی کرده است گفت: «در سال آینده، بانک مرکزی ناچار می‌شود برای مواجهه با کسری بودجه اقداماتی انجام دهد که باعث تشدید بیش‌از‌پیش تورم خواهد شد» (تسنیم. ۱۸اسفند۹۹).

بودجه ۱۴۰۰ منجر به در رفتن فنر ارز می‎شود

از سوی دیگر مهره‌های مورد قبول نظام ولایی در نهادهایی مانند اتاق بازرگانی رژیم هم نگرانی و اضطراب خود را از آینده اقتصاد و به‌طور مشخص بودجه سال آینده ابراز کرده و هشدار می‌دهند. مثلا رئیس حکومتی اتاق بازرگانی تهران هشدار داد: «بودجه ۱۴۰۰ منجر به افزایش تورم و در رفتن فنر ارز می‌شود» (اتاق تهران. ۱۹اسفند۹۹)

او هم یک اعترافی هم‌چون رئیس بانک مرکزی نمود و گفت: «سال ۹۹ بدترین سال از لحاظ اعتماد عمومی به سیاست‌ها و اقدامات اقتصادی کشور بود. رشد تولید ناخالص طی ۹ماه سال۹۹ میانگین ۱.۲درصد منفی بوده است بنابراین برای رسیدن به رشد ناخالص سال۹۶مسیر سختی را پیش رو داریم چرا که رشد تولید ناخالص طی دو سال گذشته نیز منفی بوده است» (کیهان. ۱۹اسفند۹۹).

توهم درآمدهای نفتی

با همه این تضادها و اشکالاتی که مصوبه مجلس درباره بودجه ۱۴۰۰دارد بیاییم فرض کنیم صحرای خیال‌پردازیهای رژیم آخوندی، چند شن و ماسه هم از واقعیت دارد. در مصوبه بودجه آمده است که فروش نفت به دو میلیون و ۳۰۰هزار بشکه در روز می‌رسد، در حالی که واقعیت آن است که تاکنون نتوانسته است بیشتر از ۷۰۰هزار بشکه در روز البته با دوز و کلک بفروشد.

دولت آخوند روحانی قصد دارد از محل فروش دو میلیون و ۳۰۰هزار بشکه نفت، ۲۵۰هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند. یعنی دو برابر میزان فروش نفت در سال۱۳۹۹ جاری (۲۵۲ در برابر ۱۰۷هزار میلیارد تومان طبق مصوبه بودجه). این در حالی است که نه تحریم‌های بین‌المللی برداشته شده است و نه چشم‌انداز روشنی پیش روست. فعلاً از وضعیت بازار نفت و نقش کمرنگ رژیم آخوندی هم می‌گذریم. جهان پسا کرونایی هم که هنوز در افق دیده نمی‌شود.

بر فرض هم که چند صدهزار بشکه نفت را آب کند آن وقت با چهار نرخ ارز ۴۲۰۰تومانی و ۱۸هزار تومانی توافقی و ۲۵هزار تومانی بازار آزاد و آخرینش هم ۱۱۵۰۰تومانی مصوبه بودجه، چطور می‌خواهد بین شرکا و رقبا و دوست و آشنا و بیت خامنه‌ای و پاسداران تقسیم مرضی‌الطرفین کند؟!

اگر هم کورسویی به فروش داراییهای منقول و غیرمنقول مردم ایران که به امانت در اختیار حکومت است، چشم دوخته است که بیلان همین امسال گواه است که در انتظار ۵۰هزار میلیارد تومان فروش منابع بود اما به‌گفته سازمان برنامه، بیشتر از ۷هزار میلیارد تومان دستش را نگرفت.

آرزوی درآمدهای مالیاتی

دولت آخوند روحانی پایش را روی گلوی هر شهروندی که گمان می‌کند می‌تواند پولی به‌عنوان مالیات از او اخذ کند، گذاشته است. در بودجه ۱۴۰۰ درآمد مالیاتی بیش از ۲۵۰هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است، که از مالیات بر درآمد دستمزد بگیران بالای ۴میلیون تومان گرفته تا مالیات بر کالاها و خدمات تا سقف ۹۴هزار میلیارد تومان کشیده شده است. آن هم در شرایطی که بنگاه‌های تولیدی در مرز ورشکستگی و رکود تمام عیارند و کارگران یا حقوقی برای رفع نیازهای حیاتی نمی‌گیرند و یا اصلاً بیکارند. رژیم آخوندی خودش گفته است در سال۱۳۹۷ تولید ناخالص ۵.۴ درصد و در سال بعدش ۶.۵درصد کوچکتر شده است. در صورتی که در همان سالها نرخ تورم بالای ۳۰درصد به‌طور رسمی بوده است. حالا دولت آخوند روحانی می‌خواهد در سال آینده، ۵۲هزار میلیارد تومان بیشتر از ۱۳۹۹ مالیات بگیرد.

سرجمع همه این آمار و ارقامی که البته گوینده‌اش همین حکومتی است که رابطه‌اش با راست گویی در حکم رابطه جن و بسم‌الله است، کسری بودجه‌ای است که سر به فلک می‌کشد. طبق برآورده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، حدود ۲۰۰هزار میلیارد تومان کسری نقدا به حساب دولت ثبت شده است، اگر همه چیز به‌خوبی پیش رود!

این وضعیت در هم ریخته محصول بن‌بست تمام عیاری است که رژیم در آن گرفتار است. رژیم آخوندی تلاش می‌کند ساختمان فرسوده و سس بنیان نظام ولایت را به هر وسیله‌ای با رنگ و لعاب راست و ریس کند و به خود و نیروهایش بباوراند که هم‌چنان این ساختمان پابرجاست، اما باز سست بنیادی آن از یک جا بیرون می‌زند. این حجم تناقضات در درون دولت و حاکمیت نسبت به بودجه بیانگر همین وضعیت بحرانی و بن‌بست است که باعث می‌شود نظام به هر حشیشی خود را بیاویزد اما کیست که نداند این ساختمان فرسوده عنقریب به همت مردم محروم و جوانان شورشی فرو خواهد ریخت. فراموش نمی‌کنیم که شاه هم تلاش کرد با بیان این‌که صدای انقلاب شما را شنیدم کاخ فرسوده شاهنشاهی را حفظ کند اما همه دیدند که چگونه به فاصله کوتاهی آن کاخ ها به دست مردم فرو ریخت. تردیدی نیست که کاخ شیخ هم البته سریع‌تر و سهمناکتر فرو خواهد ریخت

اشتراک: