۲۴اردیبهشت۱۴۰۰
فرجام برجام؟
مذاکرات وین با طرف حسابهای برجامی به گره کوری تبدیل شده و هر روز هم که میگذرد کورتر میشود.
مقامات و عناصر باند روحانی هر روز خبر از توافق میدهند، اما باند دیگر رژیم
میگوید این خبرها دروغ است، و طرف مقابل مذاکره هیچ چیزی را قبول نکرده است. بهنوشته
روزنامه رسالت هیاهوی دولت در زمینه موفقیت مذاکرات و برداشته شدن تحریم به این
دلیل است: «هر طور که شده این دستاورد را برای خودش بهدست بیاورد دولت درصدد است
در نزدیکی انتخابات حتی بهصورت تصنعی هم که شده قیمت ارز را کاهش دهد و فضای
اقتصادی را کمی تلطیف کند و عملاً بهگونهیی وانمود کند که در جریان برجام اشتباه
نکرده است» (رسالت ۲۲اردیبهشت۱۴۰۰).
یکی از اعضای مجلس ارتجاع به نام زهره لاجوردی، روحانی و دولتش را مورد حمله
قرار داد و در مورد وعده دولت روحانی مبنی بر لغو تحریمها گفت: «به نظر میرسد
بیش از آنکه وعده مجدد برداشته شدن تحریمها واقعی باشد کارکرد انتخاباتی دارد»
(سایت مجلس ۱۹اردیبهشت۱۴۰۰).
با این حال روحانی صورتش را سرخ میکند: «راهی نداریم جز اینکه همه برگردیم
به برجام. در صحنه وین تمام تحریمهای اصلی و اصولی و مهم همه آنها قبول کردهاند
که آنها بروند کنار» (سایت روحانی ۱۸اردیبهشت۱۴۰۰).
روحانی روز ۲۲اردیبهشت هم مدعی شد:
«مذاکرات روزانه وین را میخوانم میبینم این دیوار بلند تحریم هر روزی یک تکه از
آن دارد میریزد پایین و خراب میشود» (تلویزیون شبکه خبر ۲۲اردیبهشت۱۴۰۰).
عراقچی معاون وزارتخارجه هم طوری صحبت میکند که گویا مذاکرات به مرحله
نوشتن متن توافق رسیده است.
اما طرف حسابهای مذاکرات نه تنها صحبتی در این رابطه نکرده بلکه برای رسیدن
به این نقطه راه طولانی در پیش میبینند.
خبرگزاری نیروی تروریستی قدس (تسنیم) از قول وندی شرمن معاون وزیر خارجه
آمریکا نوشت: «برای احیای برجام هنوز راه طولانی در پیش داریم» (تسنیم ۱۸اردیبهشت۱۴۰۰).
خبرگزاری رویترز بهنقل از وزیر خارجه فرانسه نوشت روز سهشنبه وزیر خارجه
فرانسه گفت برای احیای توافق اتمی ایران هنوز اقدامات زیادی در یک بازه زمانی
بسیار کوتاه باید انجام شود (رویترز - ۱۱مه ۲۰۲۱).
رسانهها و عناصر باند خامنهای و حتی بعضاً رسانههای باند روحانی خوش خیالی
روحانی و وزارتخارجه را به باد حمله قرار دادهاند.
روزنامه ستاره صبح ۲۲اردیبهشت ۱۴۰۰ ضمن اشاره به صحبت یک مقام وزارتخارجه رژیم در زمینه پیشرفت در
مذاکرات وین و مذاکره بر روی متن توافق نوشت: «باید تأکید کرد آن چیزی که در داخل
بهعنوان لغو کلیه تحریمها مطرح میشود و قول آن به مردم داده میشود در این دور
مذاکرات انجام نخواهد شد».
روزنامه وطن امروز وابسته به باند خامنهای نیز پیشرفت مورد ادعای روحانی و
مقامات وزارتخارجه دولتش را زیر علامت سؤال برد و ۲۲اردیبهشت ۱۴۰۰ نوشت: «با
وجود آنکه حسن روحانی و تیم مذاکرهکننده ایرانی در وین از پیشرفت چشمگیر در
مذاکرات و آمادگی آمریکا برای برداشتن بخش عمدهیی از تحریمها خبر میدهند،
سخنگوی وزارتخارجه آمریکا تأکید کرد دولت بایدن فقط آماده رفع برخی تحریم هاست».
روزنامه جهان صنعت وابسته به باند روحانی با اشاره به اینکه رفع تحریم قبل
از امتیازات ویژه از طرف تهران سادهانگاری است نوشت: «در واقع برجام پلاس در
شرایطی قرار است در دستور کار مذاکرات وین قرارگیرد که تهران هیچگاه آنرا قبول
مذاکره نمیداند. بنابراین کمی زود است که بخواهیم شاهد گشایشهای برجامی بزرگ در
نشستهای وین باشیم» (جهان صنعت ۲۱اردیبهشت ۱۴۰۰).
اشاره مقالهنویس جهان صنعت به «امتیازات ویژه از طرف تهران» ناظر بر این
مسأله است که رژیم در زمینه برنامه موشکی و دخالت در امور کشورهای منطقه کوتاه
بیاید و اضافه بر جامزهر اتمی در این زمینهها هم زهرخور شود، موضوعاتی که بارها
مقامات آمریکایی و مقامات سه کشور دیگر غربی طرف مذاکرات (آلمان، فرانسه و
انگلستان) بر آن تأکید کردهاند.
مقامات آمریکایی هم بارها اعلام کردهاند که شرایط در سال۲۰۲۱ متفاوت با شرایط سال۲۰۱۵ و زمان
امضای قرارداد برجام است، و رژیم باید متناسب با شرایط سال۲۰۲۱مذاکره کند و شروط کشورهای غربی را بپذیرد.
زهره لاجوردی در ادامه اظهاراتش در زمینه برجام و مذاکرات گفت: «این روزها
شاهد آن هستیم که در مذاکرات وین آمریکاییها در کنار شروط برجامی بهدنبال تحقق
شروطی از جنس خلعسلاح انصارالله یمن و پایان جنگ یمن میباشد» (خبرگزاری مجلس ۱۹اردیبهشت ۱۴۰۰).
با این حال روحانی دست بردار نیست و ۱۸اردیبهشت
گفت: «حالا سر موارد جزیی داریم بحث میکنیم این مورد، این مورد و این موارد هست
که داریم بحث میکنیم در بخشها و عناوین همه اینها را پذیرفتهاند و قبول کردهاند
و این کار بزرگی است که الحمدالله انجام گرفت» (سایت روحانی ۱۸اردیبهشت ۱۴۰۰).
روحانی ادعا کرد در جریان مذاکرات وین کارهای بزرگی انجام گرفته است، سؤال این
است منظور از کار بزرگ چیست و آیا خامنهای میتواند در چارچوب برجام پلاس از
برنامههای اتمی، موشکی و حقوقبشر عقبنشینی کند؟
واقعیت این است که خامنهای در بنبست قرار دارند، و برای برونرفت از آن در
تنگنای جدی قرار گرفته و میبایست نقشهمسیر خود را مشخص کند که البته زمان تعیین
آن هم طولانی نیست و فرصت زیادی باقی نمانده است.
رژیم یا میبایست به شروط طرفهای مقابل در زمنیه طولانی شدن محدودیتهای اتمی
تن بدهد و در قدمهای بعد از برنامه موشکی و سیاست دخالتهای منطقهیی خود عقبنشینی
کند، همان که خودش در خرداد ۹۵ از آن بهعنوان
تنزل بیپایان یاد کرد. در این صورت چنین شرایطی بهمثابه از دست رفتن هژمونی
خامنهای است که لاجرم به قیام تودهیی منجر میشود.
راه دیگر پیش گرفتن مسیر رویارویی با جامعه جهانی است که نتیجه آن پذیرفتن
فشارهای خرد کننده تحریمهای بیشتر و رفتن مجدد پرونده اتمی به شورای امنیت و قرار
گرفتن تحت بند هفتم منشور ملل متحد است که این مسیر نیز به انفجار اجتماعی منجر میشود.
واقعیت این است که صرفنظر از هر نتیجهیی که از مذاکرات برجام حاصل شود، پاسخ مردم ایران به حاکمیت ولایت فقیه و سردمدارانش این است؛ هر قدر میخواهند مذاکره کنند و به شرق و غرب عالم آویزان شوند، اما عمر تاریخی آنها به سرآمده و با برجام و بیبرجام به دست جوانان شورشگر و ارتش گرسنگان سرنگون خواهند شد.